Dziś w krajach rozwiniętych rzadko spotyka się zwolenników niewolnictwa. Nie było tak jednak jeszcze 150 lat temu w Stanach Zjednoczonych. O tym, jak doszło do wojny secesyjnej i zniesienia niewolnictwa w USA opowiem w dzisiejszym poście.
W XIX wieku Stany Zjednoczone nieustannie rozwiały się terytorialnie. Następował też szybki rozwój gospodarczy oraz ogromny wzrost demograficzny (głównie spowodowany migracjami z Europy).
Geneza wojny secesyjnej
Pod względem gospodarczym Stany dzieliły się na przemysłową północ i rolnicze południe. Na północy dominowały miasta, na południu - wsie. W północnych stanach były gęsto zaludnione i bogate w surowce, a w południowych dominowało rolnictwo nastawione przede wszystkim na produkcję bawełny. Różnice można było zauważyć też w podejściu ludzi do życia: mieszkańcy Północy wykazywali się tolerancją i przedsiębiorczością, zaś mieszkańcy Południa charakteryzowali się przywiązaniem do tradycji, hierarchii i mniejszą otwartością na zmiany.
Główną różnicą pomiędzy Północą a Południem w Stanach Zjednoczonych była kwestia niewolnictwa. Ponieważ Amerykanie nie mogli dojść do wspólnej decyzji, została ona pozostawiona poszczególnym stanom. I tak, Północ odrzuciła niewolnictwo, a Południe przy nim zostało, ponieważ niewolnicy byli podstawą funkcjonowania plantacji na południu Stanów Zjednoczonych.
Wojna secesyjna (12 kwi 1861 – 9 kwi 1865)
1860 rok - prezydentem USA został Abraham Lincoln. Przedtem należał do Partii Republikańskiej i był zwolennikiem jedności państwa, a także zniesienia niewolnictwa. Tego właśnie obawiały się stany południowe, które postanowiły ogłosić secesję, czyli odłączenie od Unii.
1861 rok - powstanie Skonfederowanych Stanów Ameryki z własną konstytucją i prezydentem Jeffersonem Davisem, wybuch konfliktu zbrojnego: wojny secesyjnej.
Pierwsze dwa lata wojny nie pozwoliły rozstrzygnąć konfliktu, a przełomowym momentem okazał się rok 1863.
1863 rok - ogłoszenie dekretu o zniesieniu niewolnictwa w stanach południowych
Wyzwoleni niewolnicy wstępowali do armii Północy, obie strony zdecydowały się także na przymusowy pobór do wojska, co dało przewagę liczebną bardziej zaludnionej Północy. Bardziej rozwinięta technicznie Północ szybko zaczęła rosnąć w sile, a decydująca okazała się bitwa pod Gettysburgiem, gdzie armia konfederacka poniosła klęskę. Było to najkrwawsze starcie tej wojny.
Pod koniec, wojna nabrała charakter wojny totalnej. Dochodziło do wyżynania wojsk, zupełnego wyniszczania Południa stosując taktykę "spalonej ziemi". Wojna zakończyła się podpisaniem kapitulacji przez Konfederatów.
Skutki wojny secesyjnej
Skutki polityczne:
- jedność państwa - nałożenie konstytucyjnego zakazu opuszczania Unii
- umocnienie władzy rządu federalnego
- nadanie byłym niewolnikom praw politycznych i wolności obywatelskich
Skutki społeczne:
- ogromne straty w ludziach
- zniesienie niewolnictwa na obszarze całego państwa
- rozwój miast i klasy średniej
Skutki gospodarcze:
- zniszczenie miasteczek i wsi we wschodniej i środkowej części kraju
- rekonstrukcja - odbudowa strat wojennych
- intensywny wzrost gospodarczy USA
- industrializacja i rozwój rolnictwa - Stany Zjednoczone stały się potęgą ekonomiczną
Dla Stanów Zjednoczonych wojna secesyjna miała ogromne znaczenie. Choć przyniosła ona ogromne straty, powstały też różne, w opinii wielu osób dobre zmiany polityczne, gospodarcze i społeczne.
źródła: https://www.newsweek.pl/wiedza/historia/niewolnictwo-w-usa-takze-czarnoskorzy-mieli-niewolnikow/esr65gp https://pl.wikipedia.org/wiki/Abraham_Lincoln https://usa.trade.gov.pl/pl/usa/o-kraju/amerykanski-elementarz/20487,150-lat-od-zako%C5%84czenia-wojny-secesyjnej-.html
podręcznik "Poznać przeszłość" Nowa Era, klasa 3
Komentarze
Prześlij komentarz